Dünya təcrübəsi göstərir ki, bütün dövrlərdə dövlət  sosial-iqtisadi inkişafda mühüm rol oy­nayır. Səmərəli fəaliyyət göstərən bazar iqtisadiyyatının ən mühüm xarakterik cəhət­lə­rin­dən biri onun mülkiyyət formalarının çoxluğuna, xüsusi və dövlət bölmələrinin optimallığına, iqti­sadiyyatın dövlət tənzimlənməsi və təsərrüfatçılığın bazar mexanizmlərinə əsaslanan ço­x­uk­ladlı olmasıdır. Bazar iqtisadi sisteminin mahiyyətinə uyğun olaraq iqtisadiyyatın struk­tu­run­da xüsusi bölmə kəmiyyətcə üstünlük təşkil etməklə iqtisadiyyatın rəqabətli inkişafında, məh­dud resursların səmərəli istifadəsində cəmiyyətin xüsusi qarışıq nemətlərə qədər təmin olan tələbatları həlledici rol oynayır. Bununla yanaşı dövlət bölməsi qarışıq iqtisadiyyatın bir hissəsi olub dövlət tərəfindən tam nəzarət edilən və dövlətin mülkiyyətində olan bir bölmədir. İqti­sadiyyatın dövlət bölməsinə bir qayda olaraq təhsil, səhiyyə və sosial xidmətlər, ictimai nəq­liyyat, milli və yerli dövlət müəssisə və korporasiyaları daxildir. Məlumdur ki, bazar iq­ti­sa­di sistemi, hər şeydən əvvəl ictimai- dövlət mülkiyyətinin xüsusi mülkiyyətə çevrilməsini tələb edir.

Bazar iqtisadiyyatı sistemində də dövlətin iqtisadiyyata müdaxiləsi zəruri olmuşdur. Sadəcə olaraq müdaxilənin miqyası, formaları, vasitələri və istiqamətləri təkamülə uğ­ra­mış­dır. O da məlumdur ki, bazar iqtisadiyyatı şəraitində dövlətin əsas iqtisadi funksiyaları hər bir kon­kret halda mövcud ölkənin sosial-iqtisadi siyasətinin məqsədlər sistemi və xarakteri ilə şərt­lənir. Belə bir şəraitdə iqtisadiyyatın dövlət tənzimlənməsinin səmərəliliyi onların iqti­sa­diy­yatda mövcud olan mürəkkəb,  bir çox hallarda ziddiyyətli proseslərə nə dərəcədə adekvat ol­masından asılıdır.

Məqalədə məhz bu və digər məsələlər öyrənilmiş, dövlət bölməsinin səmərəli inkişaf stra­tegiyasına müəyyən edilməsi sahəsində iqtisadiyyatın dövlət tənzimlənməsi üzrə bir sıra töv­siyə və təkliflər verilmişdir.

Açar sözlər: iqtisadi siyasət, səmərəli inkişaf, iqtisadiyyatın tənzimlənməsi, milli iqti­sa­diy­yat, bazar iqtisadiyyatı, makroiqtisadi tənzimləmə.