Tədqiqatın məqsədi – Azərbaycanda şəffaflığın artırılmasında və hesabatlılığın təminatında audit institutunun səmərəlilik problemlərinin tədqiqindən ibarətdir. Bunun üçün auditin mahiyyəti, funksiyaları, iqtisadi inkişaf proseslərində rolu və əhəmiyyəti araşdırılmış və sistemləşdirilmişdir. Auditin şəffaflığın yüksəldilməsində strateji funksiyaları və verə biləcəyi səmərəlilik dairəsi təhlil olunmuşdur. Auditin iqtisadi fəaliyyət subyektlərində hesabatlılığın təminatında rolu araşdırılmış və ümumiləşdirilmişdir. Müasir dövrdə ölkəmizdə şəffaflığın artırılmasının və hesabatlılığın gücləndirilməsində audit fəaliyyətinin aktual problemləri baxılmışdır. Audit institutunun daha səmərəli təşkili ilə bağlı məsələlərə diqqət yönəldilmiş və xüsusilə audit institutunun hazırkı şəraitdə strateji rolu qiymətləndirilmişdir.
Tədqiqatın metodologiyası - sistemli və kompleks yanaşma, müqayisəli təhlillərdən, müasir dövrdə iqtisadiyyatda şəffaflığın artırılmasında və hesabatlılığın təminatında audit institutunun səmərəlilik problemləri üzrə metodoloji yanaşmalar və üsullardan, ibarətdir.
Tədqiqatın tətbiqi əhəmiyyəti - tədqiqatda verilmiş materiallardan və əldə olunmuş nəticələrdən müasir dövrdə Azərbaycanda şəffaflığın artırılması və hesabatlığın təmin edilməsi problemlərinin həlli üzrə kompleks və sistemli tədbirlərin, konseptual yanaşmaların hazırlanmasında istifadə oluna bilər.
Tədqiqatın nəticələri – qlobal maliyyə və iqtisadi, bank çağırışlarının genişləndiyi bir şəraitdə iqtisadiyyatın bütün sahələrində şəffaflığın artırılması və hesabatlılığın təminatı üzrə təsirli mexanizmlərin, tövsiyələr və təkliflərin hazırlanmasıdır.
Tədqiqatın orijinallığı və elmi yeniliyi – tədqiqat işində baxılan problemlər istiqamətində əsaslı araşdırılmalar aparılmış və şəffaflığın artırılması, hesabatlılığın təmin edilməsi üzrə mühüm problemlər və onların mahiyyəti açıqlanmışdır. Auditin funksiyaları və səmərəlilik məsələləri sistemli şəkildə tədqiq olunmuş və iqtisadi inkişaf proseslərində onların strateji əhəmiyyəti əsaslandırılmışdır. Audit fəaliyyətinin maksimum səmərəli təşkili üzrə mühüm mexanizmlərin hazırlanmasının vacibliyi bildirilmişdir. İqtisadiyyatda şəffaflığın artırılması, vergi sisteminin işləkliyinin təmin olunması, iqtisadiyyat subyektlərinin hesabatlılığının gücləndirilməsində auditin aktual problemlərinin həlli yolları müəyyənləşdirilmişdir.
Açar sözlər: şəffaflığın artırılması, hesabatlılığın təminatı, audit institutu, audit fəaliyyəti, auditin səmərəlilik problemləri, audit institutunun inkişafı.